mekruh olan şeyler ne demek?

Mekruh, İslam hukukunda, yapılması dinen hoş karşılanmayan, yapılmaması daha iyi olan ancak haram kadar kesin bir yasak içermeyen davranışlardır. Mekruh işlendiğinde günah sayılır ancak haram işlendiği kadar ağır bir cezası yoktur. Mekruhlar, tahrîmen mekruh ve tenzîhen mekruh olmak üzere ikiye ayrılır:

• Tahrîmen Mekruh: Haram'a yakın olan mekruhtur. Yani, yapılması harama yakın derecede hoş karşılanmaz. Bu tür mekruhları işlemek günahtır ve terk edilmesi vaciptir. Örneğin:

  • Cemaatle namaz kılınırken özürsüz olarak en ön saftan geri durmak.
  • Abdest alırken suyu gereğinden fazla kullanmak.

• Tenzîhen Mekruh: Helal'e yakın olan mekruhtur. Yapılması hoş karşılanmamakla birlikte, haram kadar kesin bir yasak içermez. Bu tür mekruhları işlemek günahtır ancak tahrîmen mekruh kadar ağır değildir. Örneğin:

  • Namazda elbise ile oynamak.
  • Ağızda bir şey varken namaz kılmak.

Mekruh olan bazı genel davranışlar şunlardır:

• Namazda Mekruhlar:

  • Elbise veya bedenle oynamak (https://nedemek.page/kavramlar/namazda%20mekruhlar).
  • Parmakları çıtlatmak.
  • Gözleri sağa sola çevirmek.
  • Özürsüz yere bağdaş kurmak.

• Oruçta Mekruhlar:

  • Gereksiz yere bir şeyi tatmak.
  • Sakız çiğnemek (eğer tadı ve parçaları ağıza geliyorsa).
  • Ağız ve burunu çalkalamakta aşırıya kaçmak.

• Abdestte Mekruhlar:

  • Suyu gereksiz yere fazla kullanmak (https://nedemek.page/kavramlar/suyu%20israf%20etmek).
  • Suyu yüzüne çarparak abdest almak.
  • Sağ azaları yıkamadan sol azaları yıkamaya başlamak.

• Diğer Mekruhlar:

  • Cami içinde yüksek sesle konuşmak.
  • Başkalarının önünden geçmek (namaz kılarken).
  • Sokakta yemek yemek (bazı durumlarda).
  • Güneşin doğrudan tepede olduğu vakitte (öğle vakti girmeden hemen önce) nafile namaz kılmak (bazı âlimlere göre).

Önemli Not: Mekruh olan şeyler, mezheplere ve âlimlerin yorumlarına göre farklılık gösterebilir. Bu nedenle, kesin bilgi için bir ilmihal kitabına veya bir din görevlisine danışmak en doğrusudur.